رویترز طی گزارشی در مورد تولید و ادرات گاز ایران با توجه به میزان مصرف داخلی و موانع توسعه پارسهای جنوبی نوشت، استفاده از گاز برای تامین تقاضای و تزریق به میادین نفتی قدیمی برای حفظ تولید، برای ایران معنی اقتصادی بیشتری دارد و این کشور حداقل تا یک دهه دیگر به یک عرضهکننده بزرگ گاز تیدیل نخواهد شد.
به گزارش گروه اقتصاد بینالملل خبرگزاری فارس به نقل از رویترز، دارا بزرگترین ذخایر گازی جهان ممکن است که برخی از شرکتهای انرژی را به بازگشت به ایران وسوسه کند، اما بعید است که تهران حداقل تا یک دهه دیگر به یک عرضهکننده بزرگ گاز به اروپا یا آسیا تبدیل شود.
بر اساس این گزارش، شرکتهای اروپایی که فنآوری لازم برای بهرهبرداری کامل از میدان عظیم گازی پارس جنوبی را دارند، در اواخر دهه 2000 میلادی تحت فشار آمریکا، ایران را ترک کردند و استخراج قطر از این میدان گازی به میزان زیاد افزایش یافت.
توافق هستهای ایران و غرب، سبب ایجاد امید برای بازگشت تولید نفت و گاز ایران به میزان قبل از تحریمها شده است، اما ایران به علت تقاضای داخلی بالا و موانع داخلی برای توسعه ذخایر که پیش از تحریمها و خروج خارجیها از این کشور وجود داشت، شانس کمی برای تبدیل شدت به یک صادرکننده عمده گاز حداقل در یک دهه آتی دارد.
لوران راسکاس مشاور ارشد گروه جهانی گاز در موسسه آیاچاس معتقد است که برداشته شدن تحریمهای علیه ایران میتواند تاثیر بسیاری بر صادرات ایران در طولانیمدت داشته باشد، اما سالهای زیادی زمان میبرد، تا کارها پیش برود.
وی در اینباره افزود: در کوتاهمدت، تزریق مجدد گاز به میدان گازی، ارزشی بیش از صادرات این محصول دارد، چرا که نفت فروش بیشتری در بازار جهانی دارد و مانند گاز نیازمند میلیاردها دلار سرمایهگذاری که سالها بعد نتیجه میدهد، نیست.
بر اساس اطلاعات اداره اطلاعات انرژی آمریکا، در سال 2011، بیش از یک تریلیون فوت مکعب یا بیش از 25 میلیارد مترمکعب گاز به منظور افزایش تولید نفت، به میدانهای نفتی ایران ترزیق شده است.
برخی از برآوردها نشان میدهد که در طول یک دهه آینده، ایران نیاز دارد تا به میادین نفتی خود بیش از 8 میلیارد فوت مکعب در روز (حدود سالانه 83 میلیارد مترمکعب) گاز تزریق کند.
تولید گاز ایران به جز گاز سوخته و گاز مورد نیاز برای تزریق مجدد، در سال 2012 نسبت به سال 2002، دو برابر شده است و از 75 میلیارد مترمکعب به 160.5 میلیارد مترمکعب رسیده است.
در حالی که کشور کوچک قطر در دهه گذشته با اجرای طرحهای چند میلیارد دلاری شرکتهای بزرگ انرژی غربی به یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان و بزرگترین صادرکننده گاز طبیعی مایع (الانجی) در جهان تبدیل شده، ایران به تماشا نشسته و گاز زیادی از میدان گازی پارس جنوبی استخراج نکرده است.
این دو کشور به طور مشترک، بزرگ ترین میدان گازی جهان را در اختیار دارند؛ ایران این میدان را پارس جنوبی و قطر میدان شمالی می نامد. قطر تقریبا تمام گاز تولیدی خود را از این میدان استخراج میکند درحالی که ایران تنها حدود 35 درصد گاز تولیدی خود را از این میدان گازی به دست میآورد.
فراوانی میعانات گازی و الانجی در این میدان گازی به این معناست که این میدان میتواند هزینههای حفاری پیش از استخراج گاز از خود را تامین کند.
انتظار میرود، فاز 12 توسعه پارس جنوبی که در سال آینده آغاز خواهد شد، بتواند میزان گاز استخراجی ایران در سال را پس اجرایی شدن کامل، 28 میلیارد مترمکعب افزایش دهد.
بر اساس آمارهای شرکت نفت و گاز پارس که مدیریت کل پروژه را در اختیار دارد، توسعه فازهای 13 و 14 نیز میتواند سالانه 142 میلیارد مترمکعب بر ظرفیت تولید گاز ایران تا 2019 بیفزاید.
بر اساس اطلاعات شرکت بریتیش پترولیوم، پیش از این، ایران بیش از قطر گاز تولید میکرد، اما تفاوت در اینجاست که قطر با جمعیت کمتر از 2 میلیون نفری خود تنها 26 میلیارد مترمکعب گاز تولیدی خود را مصرف می کند و 125 میلیارد مترمکعب گاز برای صادرات دارد.
اما ایران تقریبا تمام گاز تولیدی خود را برای تامین نیاز جمعیت 77 میلیون نفری خود مصرف کرده است.
تقاضای داخلی گاز در ایران در سال 2012 به 156 میلیارد مترمکعب رسید درحالیکه این میزان در سال 2002 برابر با 79 میلیارد مترمکعب بود، البته این رقم به جز گاز مورد نیاز برای تزریق به میادین نفتی است.