۲۳ميليون تن آهن سال گذشته در مشهد توزيع شده که ۸ ميليون تن آن آهن وارداتي است که استاندارد و مقاومت لازم براي ساخت و ساز را ندارد.
اين آهن آلات اغلب از کشورهاي چين، ترکيه و اسپانيا وارد کشور شده است؛ اين در حالي است که اين کشورها آهن آلات استاندارد هم توليد مي کنند اما تجار و بازرگانان ايران آهن آلاتي را وارد مي کنند که از حداقل استانداردهاي لازم هم برخوردار نيست.سودجويي بازرگانان، پيمانکاران و بساز و بفروش ها باعث شده است بازار مصرف اين نوع آهن آلات در کشور گرم باشد و به وفور در ساخت و سازها از آن استفاده شود.
در حال حاضر افزايش قيمت آهن آلات باعث شده است استفاده از اين نوع آهن آلات وارداتي بيشتر شود و ادامه اين روند تهديدي براي صنعت ساختمان کشور است.
به نظر کارشناسان استفاده از آهن آلات غيراستاندارد وارداتي موجب مي شود ساختمان از مقاومت لازم برخوردار نباشد و با کمترين فشار و وقوع زلزله فرو ريزد که گاهي اوقات حوادث غير قابل جبراني به دنبال دارد.
هر چند مسئولان استاندارد معتقدند آهن آلاتي که از مبادي رسمي وارد کشور مي شود از استاندارد لازم برخوردار است، اما در حال حاضر در بازار مشهد آهن آلاتي وجود دارد که وزن حداقلي دارد و داراي استقامت لازم نيست که همه اين نوع آهن آلات وارداتي است.
رئيس اتحاديه آهن آلات مشهد با اشاره به اين که تجار نبايد آهن غيراستاندارد وارد کنند، به خراسان رضوي گفت: کشورهاي چين، ترکيه، اسپانيا و... آهن مقاوم و استاندارد هم توليد مي کنند ولي جاي سوال است که چرا تاجران ما آهن آلات غيراستاندارد و بدون کيفيت وارد و آهن استاندارد صادر مي کنند.
عطايي افزود: کارشناسان استاندارد بايد در گمرک و مبادي ورودي قانوني مانع از ورود آهن غيراستاندارد به کشور شوند چون استفاده از اين نوع آهن آلات در امر ساخت و ساز مشکل ساز مي شود.
وي با اشاره به اين که آهن چيني آن قدر بي کيفيت است که حتي درهنگام جابه جايي و انتقال هم تغيير شکل مي دهد، افزود: آلياژ آهن هاي وارداتي به حدي نيست که در برابر فشار و وزن سازه ها مقاومت کند.
وي تاکيد کرد: مسئولان و کارشناسان بايد به بحث نظارت بيشتر توجه کنند و مهندسان ناظر هم بايد مانع از استفاده از آهن آلات فاقد کيفيت در ساختمان شوند.وي افزود: سودجويان و برخي پيمانکاران به هر شکلي تلاش مي کنند از آهن آلات غيراستاندارد در امر ساخت و ساز استفاده کنند.
وي وزن آهن استاندارد نمره ۱۴ توليد داخلي را ۱۵۵ کيلوگرم اعلام کرد و افزود: همين آهن از ترکيه وارد شده که وزن آن ۱۰۵کيلوگرم است.
وي گفت: گفته مي شود آهن غيراستاندارد در گمرک اروميه توقيف شده ولي نمي دانم چگونه در مشهد توزيع شده است.وي يادآور شد: مشکل واردات کالا بايد به گونه اي مديريت شود که براي مصرف کننده خطرآفرين نباشد.وي از توزيع ۲۳ميليون تن آهن طي سال ۹۰ در مشهد خبر داد و افزود: از اين ميزان حدود ۸ميليون تن آهن وارداتي بوده است.وي متذکر شد: مهندسان ناظر نبايد اجازه دهند از آهن آلات وارداتي بدون کيفيت در امر ساخت و ساز استفاده شود.عطايي يادآور شد: از آهني که شاخه اي ۵۰هزار تومان با آهن توليد داخل اختلاف قيمت دارد، نمي توان در امر ساخت و ساز استفاده کرد.
نايب رئيس اتحاديه آهن آلات مشهد هم گفت: تير آهن با وزن کم و غيراستاندارد در بازار وجود دارد و اين امر باعث ايجاد سوءظن هايي در بين مردم و مسئولان شده است.
سعيد باقرنيا افزود: البته از آهن هاي وارداتي در برخي مصارف صنعتي استفاده مي شود که مشکلي ايجاد نمي کند.وي يادآور شد: مهندسان ناظر بايد قبل از اين که تيرآهن وارد پروژه شود، از استاندارد بودن آن اطمينان حاصل کنند.
وي گفت: بازرسان استاندارد مدتي قبل به منطقه «خين عرب» رفتند و انبارهاي آهن را بازرسي کردند. با اين حال بهتر است بازرسان در بازرسي از انبارها و آهن فروشي ها از کارشناسان اتحاديه هم کمک بگيرند.
نايب رئيس اول سازمان نظام مهندسي استان خراسان رضوي با اشاره به اين که اين سازمان ابزارنظارتي ندارد، به خراسان رضوي گفت: تنها کاري که مهندس ناظر مي تواند انجام دهد اين است که اگر به عملکرد پيمانکاران در استفاده از آهن فاقد کيفيت و استاندارد مشکوک شد جواب آزمايشگاه مکانيک خاک را از او بخواهد.
مهندس محمدرضا اسماعيلي افزود: ما تنها به نشان کارخانه که روي تير آهن حک شده است توجه داريم و شاخص محاسباتي ما هم تيرآهن اصفهان است چون استانداردي که در محاسبات ما لحاظ شده است، در آهن اصفهان وجود دارد.
وي در پاسخ به اين سوال که برخي معتقدند آهن بدون کيفيت براي مصارف صنعتي وارد کشور مي شود، گفت: مصارف صنعتي آهن خيلي محدود است و نمي توان گفت اين ميزان حجم عظيم واردات آهن فاقد استاندارد براي مصرف صنعتي است.
وي متذکر شد: نظام مهندسي هميشه از بازرگاني و گمرکات اين تقاضا را داشته است که اجازه ندهند هر نوع آهن و فولادي به کشور وارد شود.
وي گفت: بازرگانان ما بايد وجدان کاري بالايي داشته باشند و هميشه اين موضوع را مدنظر داشته باشند آهني را که وارد کشور مي کنند قدرت زلزله ۶ريشتري را داشته باشد. بازرسان گمرک و بازرگاني هم در هنگام ورود آهن آلات نظارت دقيق تري داشته باشند.
مهندس اسماعيلي افزود: اگر نظارت هاي ما قوي باشد، يک شاخه آهن غيراستاندارد هم وارد کشور نمي شود.
مدير کل استاندارد و تحقيقات صنعتي خراسان رضوي با اشاره به اين که هر نوع آهني که از مبادي قانوني وارد کشور مي شود، استاندارد است، به خراسان رضوي گفت: آهني که از مرزهاي قانوني وارد مي شود حتما کنترل مي شود.
مهندس اصغريان افزود: هر نوع محموله و آهني که وارد کشور مي شود، مجوز ورود دارد.
وي گفت: اين که گفته مي شود آهن شاخه ۱۴ فلان کشور با توليد داخلي اختلاف وزن دارد، درست نيست.
رئيس اتحاديه آهن آلات مشهد در پاسخ به اظهارات مدير کل استاندارد و تحقيقات صنعتي استان گفت: آهن هاي وارداتي اگر چه از مبادي قانوني وارد شده است ولي از آن در ساخت و ساز نبايد استفاده شود.
عطايي افزود: اگر آهن هاي وارداتي استاندارد است، چرا نظام مهندسي اغلب آهن هاي وارداتي را براي ساخت و ساز تاييد نمي کند؟
وي گفت: آهن هاي وارداتي اصلا قابل مقايسه با آهن اصفهان نيست ضمن اين که اگر اين آهن ها استاندارد است چرا در هنگام جابه جايي تغيير شکل پيدا مي کند؟